Kaisa aan het werk
Wederopbouw
Kort na de Tweede Wereldoorlog was de woningnood in Den Haag enorm. De luchtoorlog had letterlijk gaten geslagen in de woningvoorraad. Veel jonge gezinnen woonden op kamers waar ze de keuken en de wc moesten delen met andere jonge gezinnen. Er moest dus gebouwd worden in de stad – en snel een beetje. Tegen lage kosten ook nog – het saldo van de gemeente liet geen ruimte voor overbodige tierelantijnen. Het was de vermaarde stedenbouwkundige Willem Dudok die de klus mocht klaren. Bij het structuurplan voor de Haagse uitbreidingswijken dat hij ontwierp maakte hij gebruik van nieuwe inzichten op het gebied van stedenbouw, volkshuisvesting, architectuur en bouwtechniek. Moerwijk was de eerste wijk die hij onder handen nam. Je zou dus kunnen zeggen dat de wederopbouw van Den Haag in Moerwijk begon.
Zelf ben ik ook net begonnen in Moerwijk. Bij Made in Moerwijk (MIM) om precies te zijn. Dat is een sociale onderneming die werkgelegenheid biedt aan mensen die al een tijd niet hebben gewerkt en tegelijkertijd is het een onderneming die Den Haag circulair wil maken. Dat betekent concreet dat Den Haag een stad moet worden waar afval niet meer bestaat. Omdat van alles wat oud is iets nieuws kan worden gemaakt.
Alles en iedereen een tweede kans
Zo is er een naaiatelier waar buurtbewoners kleren kunnen laten vermaken of kleren kunnen brengen die ze weggooien. Maar echt circulair is dat er tassen worden gemaakt van oude plastic tasjes. De kleer- en tassenmakers hebben allemaal een verhaal. De een raakte zijn baan kwijt door een bedrijfsongeval, een ander vluchtte naar Nederland om politieke redenen. Elk van hen stond een tijd aan de zijlijn. Maar bij MIM doen ze weer mee. Vanachter hun naaimachines werken ze zeg maar aan hun eigen wederopbouw. Kasia bijvoorbeeld, uit Polen. Daar was ze docent pedagogiek. Ze wil niet beschreven worden met woorden als ‘pech’. Ze kijkt vooruit en is gelukkig met de plek die ze vond na een paar moeilijke jaren. “Als ik werk heb ik een gezicht”, vat ze het verschil tussen toen en nu kernachtig samen.
Ook ik heb ervaren hoe belangrijk werk is voor je identiteit. Nadat ik ruim een jaar geleden de deur achter me dichttrok van het ministerie waar ik ruim 16 jaar had gewerkt, vond ik onderdak bij een mobiliteitsbureau. Daar ben ik begonnen met uit te zoeken wie ik ook alweer was voor ik vastliep in een wereld van deadlines, formats en taken waarvan ik het nut niet inzag.
Nu dat weer een beetje helder is, ga ik de komende drie maanden bij Made in Moerwijk aan de slag, o.a door te bloggen over MIM en wat ik zoal tegenkom in de buurt van het voormalige winkelpand aan het Westhovenplein waar het bedrijf gevestigd is.
Het is een verweerd pand dat te klein is voor de ambities die hoog zijn. Binnen een jaar (MIM bestaat sinds februari 2018) is er al veel van de grond gekomen en er staat nog veel meer op stapel. Er zijn plannen voor een moestuin, een keuken, voor koken met en voor de buurt. Alles vanuit het idee: alles en iedereen hoort erbij en verdient een tweede kans/leven. Wat goed is voor mensen is goed voor het milieu. En andersom.
De Nieuwe Wederopbouw
Er zijn meer wijken in Den Haag die een schril contrast zijn gaan vormen met het vooruitgangsgeloof waaruit ze ooit voortkwamen. In de tijd van Dudok draaide alles om meer licht, meer lucht en meer ruimte voor de huurders van de nieuwe woningen. In onze tijd gaat het allang niet meer alleen over wonen. Het gaat ook over meedoen, erbij horen en elkaar een beetje begrijpen, want in een wijk als Moerwijk woont vandaag de dag zo’n beetje de halve wereld.
Eigenlijk denk ik dat het tijd is voor een Nieuwe Wederopbouw. Misschien is hij al begonnen. In Moerwijk. Bij Made in Moerwijk waar iedereen en alles een tweede kans krijgt. Een gezicht krijgt. Ook ik.
– Monique